Μια συγκινητική βραδιά, αφιερωμένη στην Ειρήνη Παππά.

Ο σκηνοθέτης κ. Μανούσος Μανουσάκης με την πρόεδρο του Ομίλου κα Λένα Ρούσσου. 

Την Δευτέρα, 2 Οκτωβρίου, ο Φιλοπρόοδος Όμιλος Υμηττού ξεκίνησε αφιέρωμα προς τιμή της μεγάλης Ελληνίδας ηθοποιού, του θεάτρου και του κινηματογράφου, Ειρήνης Παππά. Στην πρώτη προβολή του αφιερώματος (Ηλέκτρα του Μιχ. Κακογιάννη) είχαμε μαζί μας τον ανιψιό της ηθοποιού, σκηνοθέτη κ. Μανούσο Μανουσάκη. Σε μια κατάμεστη αίθουσα ο κ. Μανουσάκης μας ξενάγησε στην  σχέση του μαζί της αλλά επίσης μας σύστησε και τον προσωπικό κόσμο της Ειρήνης Παππά μέσα από μια προσωπική όσο και συναισθηματική κατάθεση, η οποία άγγιξε την ψυχή και την καρδιά των παρισταμένων.

Μετά το πέρας της εισήγησής του, η πρόεδρος του Φ.Ο.Υ., κα Λένα Ρούσσου, απένειμε τιμητική πλακέτα για τα 70 χρόνια συνεισφοράς της Ειρήνης Παππά στον ελληνικό κινηματογράφο την οποία παρέλαβε, εκ μέρους της ηθοποιού, ο κ. Μανουσάκης.


Ακολούθως προβλήθηκε η πρώτη ταινία του αφιερώματος "Ηλέκτρα" σε σκηνοθεσία Μιχ. Κακογιάννη. Στη συζήτηση που ακολούθησε με τον συντονιστή της κιν. λέσχης του Ομίλου, αντιπρόεδρο κ. Κ. Σαμάντη, συζητήσαμε γύρω από το έργο του σκηνοθέτη, την προσωπικότητα της πρωταγωνίστριάς του και φθάσαμε μέχρι το έργο των τριών τραγικών της αρχαίας Αθήνας και ειδικότερα του Ευριπίδη, επικεντρωμένη  βεβαίως στην προσωπικότητας της Ηλέκτρας, μιας ηρωίδας που την συναντά κανείς τόσο στον Ευριπίδη όσο και στους Αισχύλο και Σοφοκλή. Η λήξη της προβολής μας βρήκε στο φουαγιέ του Ομίλου να συνεχίζουμε τις συζητήσεις, ικανοποιημένοι από μια σημαντική εκδήλωση.

Ακολουθεί η εισήγηση του κου Μανουσάκη στην έναρξη της προβολής:

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΠΑ 

Είναι η πρώτη φορά και δεν είμαι καθόλου συνηθισμένος να καλούμαι να μιλήσω για την κυρία Παπά λόγω του ότι είμαι ανιψιός της. Παρ’ όλα αυτά δέχτηκα την πρόσκληση γνωρίζοντας το σημαντικό έργο που επιτελεί ο Φιλοπρόοδος Όμιλος Υμηττού. Θυμάμαι ότι στον χώρο αυτόν πριν πολλά, μα πάρα πολλά χρόνια, κάναμε πρόβες τις Τρωάδες, σε σκηνοθεσία του Γιώργου Μιχαηλίδη, που ανέβηκε στον Λυκαβηττό. Πρέπει να ήταν το 1975 – 76, μόλις είχα απολυθεί από τον στρατό. Ήμουν βοηθός του κυρίου Μιχαηλίδη αλλά είχα και τον ρόλο του Έλληνα στρατιώτη με μοναδικό καθήκον να σπρώχνω με το κοντάρι μου  τις Τρωαδίτισσες…. Ήμουν δηλαδή «κοντάρι» όπως λέμε στην υποκριτική.

Ας ξαναγυρίσουμε όμως στο θέμα μας. 

Λοιπόν έλεγα ότι είναι πρώτη φορά που καλούμαι να μιλήσω για την κυρία Παπά λόγω της ιδιότητάς μου, της ιδιότητας του ανιψιού.

Αυτό βέβαια δεν είναι κάτι που απέφευγα ή με ενοχλούσε αλλά, να σας πώ την αλήθεια, η συγγένεια ερχόταν σε δεύτερη μοίρα.

Ερχόταν σε δεύτερη μοίρα γιατί η Ειρήνη δεν σου επιτρέπει να είσαι συγγενής εάν δεν είσαι πρώτα από όλα φίλος. Αυτό δεν είναι σκληρό, εάν ακούγεται έτσι, είναι τίμιο, ειλικρινές,  όσο και απόλυτο, διότι απόλυτη είναι και με τον εαυτό της και με τους άλλους.

Δεν είναι λοιπόν η συγγένεια του αίματος που μας συνδέει αλλά η φιλία, μια ισχυρότερη και επιλεγμένη συγγένεια.

Λοιπόν να πούμε τι σημαίνει φιλία με την κυρία Παπά.

Πρώτη απαίτηση είναι το να αγαπάς την Ελλάδα, στην συνέχεια το να είσαι δημιουργικός,  να έχεις εμβαθύνει στον μύθο, στην ιστορία, στην τέχνη και την καθημερινότητα.

Αυτή την αγάπη να την κουβαλάς και να την διατρανώνεις όπου στον κόσμο κι αν βρίσκεσαι.  Αυτά είναι κάποια προαπαιτούμενα που παράλληλα συνιστούν και ένα σημαντικό κομμάτι του εαυτού της.

Δεν θέλω και δεν μπορώ να κάνω ένα σκιαγράφημα του χαρακτήρα της κυρίας Παπά γιατί αυτό θα ήταν μοιραία λανθασμένο και εν πολλοίς αυθαίρετο.

Θα ήταν λανθασμένο επειδή η κυρία Παπά είναι ένας πολυσχιδής, πολυδιάστατος και απρόβλεπτος άνθρωπος που τον ανακαλύπτεις κάθε φορά από την αρχή σε κάθε συνάντηση μαζί της όπου αποκαλύπτεται μια καινούργια απρόσμενη πτυχή.

Μπορώ όμως να αναφέρω δυο – τρία γεγονότα και λίγα λόγια της που ανοίγουν μια χαραμάδα στην κατανόηση του ανθρώπου.

Δεν γοητεύτηκε από τις σειρήνες του Χόλυγουντ.

Η ίδια έχει πει: «Δεν κέρδισα ποτέ το Όσκαρ αλλά ούτε και το Όσκαρ κέρδισε την Ειρήνη Παπά.»

Δεν πολιτεύτηκε παρά τις προτάσεις και πιέσεις που κατά καιρούς δεχόταν.

Έμενε για μεγάλα διαστήματα στο χωριό της, το Χιλιομόδι.

Το 2002 που ανακηρύχτηκε γυναίκα της Ευρώπης στην ομιλία της τραγούδησε ένα Ελληνικό Δημοτικό τραγούδι.

Είναι γνωστή σε όλους η μοναδική ερμηνεία της στις «Ωδές» του Βαγγέλη Παπαθανασίου.

Ήθελε η μητέρα της να είναι πάντα κοντά της στα γυρίσματα των ταινιών της σε όλον τον κόσμο.

Και κάτι ακόμη που έχει πει: Δεν ήθελα να παίζω ρόλους επιθυμητών γυναικών – ήθελα να παίζω εμένα …. ήθελα να είμαι εγώ, ο ανεξάρτητος πολεμιστής!

Διαβάζει ασταμάτητα, γράφει.

Από τα σημαντικότερα έργα που έχει γράψει είναι ο μονόλογος της «Κασσάνδρας» και ο μονόλογος της «Θεοδώρας». Το τελευταίο έχει ανέβει, με μοναδική υποδοχή από το κοινό, και στην Ιταλία και στην Ισπανία σε σκηνοθεσία του Μιχάλη Κακογιάννη.

Οραματίζεται το αύριο. 

Το μεγάλο όνειρο της ζωής της, που δεν είναι μυστικό αλλά που λίγοι ξέρουν, είναι να δημιουργήσει ένα κέντρο στην Ελλάδα για  την παιδεία των νέων στο Αρχαίο Δράμα.

Για αυτόν τον σκοπό της παραχωρήθηκε από το Δημόσιο ένα ερειπωμένο εργοστάσιο στην οδό Πειραιώς. Το ονόμασε «ΣΧΟΛΕΙΟΝ».

Ένα τόσο απλό όνομα που τα λέει όλα.

Και προσπαθεί το όραμα αυτό να το πραγματοποιήσει.  

Ανακαίνισε το ερείπιο, πολλές χιλιάδες τετραγωνικά μέτρα, κυρίως με δικά της χρήματα, και δημιούργησε έναν πανέμορφο – μαγικό χώρο με κέντρο ένα εσωτερικό αμφιθέατρο υψηλής αισθητικής.

Το όνειρο δεν υλοποιήθηκε ακόμη αλλά ο δρόμος έχει ανοίξει.

Πρόσφατα το Εθνικό Θέατρο συνεβλήθη με το δημόσιο και με το σωματείο της κυρίας Παπά (Κέντρο Εφαρμοσμένων Τεχνών Θεάματος – Ακροάματος), διαμόρφωσε και άλλους χώρους και από φέτος η Δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου μεταφέρεται εκεί. Επίσης στον ακάλυπτο χώρο δημιουργήθηκε αμφιθέατρο με τις διαστάσεις της ορχήστρας να είναι αντίστοιχες της ορχήστρας του Θεάτρου της Επιδαύρου ώστε, πέρα από τις θερινές παραστάσεις, να γίνονται εκεί και οι πρόβες του Εθνικού για τα έργα που προετοιμάζονται για να ανέβουν στην Επίδαυρο.

Έτσι το όραμα της κυρίας Παπά άρχισε να υλοποιείται σταδιακά.  

Αυτό το σημαντικότατο έργο – προσφορά, είναι αυτό που για το οποίο, και η ίδια υποθέτω, θα θέλει κυρίως να την θυμούνται.  

Δεν σας κρύβω ότι είμαι πολύ υπερήφανος που από μικρός μου έμαθε τι θα πεί φιλία και γίναμε φιλαράκια.

Σας ευχαριστώ για την υπέροχη βραδιά.